Pamtimo – 6. maj 1992. Hrtkovci

PAMTIMO!

Na današnji dan, pre trideset godina, Srpska radikalna stranka (SRS) održala je predizborni miting u Hrtkovcima pred više od hiljadu ljudi na kojem je Vojislav Šešelj pozvao na proterivanje lokalnog hrvatskog stanovništva.

Šešelj je 2018. godine pred Međunarodnim rezidualnim mehanizmom za krivične sudove pravosnažno osuđen na 10 godina zatvora za podsticanje progona, deportacije i drugih nehumanih dela, kao i za činjenje progona kao zločina protiv čovečnosti u Hrtkovcima u Vojvodini.

U presudi je utvrđeno da je govor Vojislava Šešelja, održan 6. maja 1992. godine u Hrtkovcima, podstakao nasilje nad hrvatskim stanovništvom Hrtkovaca, što je rezultiralo njihovim odlaskom. Na Hrvate je, šikaniranjem i zastrašivanjem, vršen pritisak da zamene svoja imanja za imanja Srba iz Hrvatske. Takođe, sud je utvrdio da lokalne vlasti nisu preduzele ništa kako bi zaštitile hrvatsko stanovništvo i sprečile njegovo iseljavanje.

U periodu od 10. maja 1992. godine do 1. jula 1992. godine oko 20 hrvatskih porodica je fizički izbačeno iz njihovih kuća u Hrtkovcima, dok su mnogi podlegli pritisku i pristali na razmenu imovine.

Od maja do avgusta 1992. godine, iz Hrtkovaca se pod pritiskom iselilo oko 450 hrvatskih i nacionalno mešovitih porodica.

Kampanja zatrašivanja i pritisaka na hrvatsko stanovništvo, koja je počela i pre mitinga u Hrtkovcima, rezultirala je progonom nekoliko desetina hiljada Hrvata sa područja Vojvodine do 1995. godine.

Glavni zagovornici i inspiratori ove kampanje u Vojvodini bili su Vojislav Šešelj i SRS. Iseljavanje hrvatskih porodica odvijalo se pod pritiskom različitih grupa bliskih SRS-u, a u pojedinim aktima nasilja nad Hrvatima učestvovali su i pripadnici MUP-a Republike Srbije, kao i pripadnici rezervnog sastava JNA, uz značajno učešće Resora Državne bezbednosti. Kampanja zastrašivanja odvijala se uz znanje i prećutno odobravanje političkih struktura Republike Srbije.

U periodu od 1991. do 1995. godine, ubijeno je najmanje 14 vojvođanskih Hrvata, a tri lica – Stevan Đurkov, i braća Mato i Ivica Abjanović – i dalje se nalaze na listama nestalih osoba.

Između dva popisa stanovništva, 1991. i 2002. godine, broj Hrvata na teritoriji Vojvodine smanjio se u 39 od 45 opština, a na teritoriji cele Vojvodine broj Hrvata smanjio se za 18.262.

Dana 6. maja 2022. godine okupićemo se u 13h ispred „Ruskog cara“ kako bismo podsetili javnost na događaje iz 1992. godine i odali počast ubijenim i nestalim sugrađanima.

Fond za humanitarno pravo

Žene u crnom

Inicijativa mladih za ljudska prava