Tužba za naknadu štete protiv Crne Gore

Fond za humanitarno pravo (FHP) je 2. marta 2007. godine Osnovnom sudu u Podgorici podneo tužbu za naknadu materijalne štete protiv Republike Crne Gore, u ime Osmana Ramovića iz sela Vitine (Bukovica), a zbog odgovornosti države za uništavanje njegove celokupne imovine. Ovo delo su počinili, za sada NN izvršioci 27. aprila 1992. godine. Odgovornost države Crne Gore proističe iz domaćeg zakonodavstva i međunarodnih instrumenata zaštite osnovnih ljudskih prava.

Bukovica je planinsko područje koje se nalazi na severu Crne Gore u opštini Pljevlja, uz granicu sa Bosnom i Hercegovinom i obuhvata 37 sela koja su do 1993. godine bila naseljena pretežno muslimanskim stanovništvom. Za vreme oružanog sukoba u Bosni i Hercegovini, na teritoriji Bukovice je boravio veliki broj rezervista VJ, pripadnika paravojnih formacija i policije Crne Gore. Uz izgovor da traže nelegalno oružje, oni su vršili torturu, pretrese, pljačke, maltretirali i zlostavljali bukovičke Bošnjeke. Prema podacima FHP, sedam civila je ubijeno iz vatrenog oružja ili je podleglo ranama nakon brutalnog premlaćivanja. To su: Šaćir Ramović, Omer Durak, Hajro Muslić, Ejub Muslić, Džafer Đogo, Latif Bangur (ubijeni vatrenim oružjem) i Hilmo Drkenda (podlegao od posledica brutalnog premlaćivanja). Zbog straha za svoje živote, u periodu od početka oružanih sukoba u BiH do kraja 1992. godine, većina stanovnika Bukovice je napustilo svoje domove. Nakon odlaska, njihova imovina je opljačkana i uništena.

Prema izjavi Osmana Ramovića datoj FHP dana 29. januara 2007. godine, on je do 15. aprila 1992. godine živeo u bukovičkom selu Vitine i njegova kuća se nalazila na oko 150 metara od granice sa Bosnom i Hercegovinom. Tog dana, on zbog „skoro svakodnevnih maltretiranja od raznih vojski i paravojski koje su skoro svakodnevno prolazile kroz selo“, napušta selo i odlazi u Pljevlja gde se pridružuje supruzi Hajriji i kćerkama Almi i Ameli koje su ranije pobegle iz sela. Njegovi roditelji, Hasan i Iza Ramović su ostali u kući. Nekoliko dana nakon njegovog odlaska, u kuću dolazi nekoliko NN pripadnika paravojne formacije „Beli orlovi“ koji su na sebi imali vojne uniforme. Jedan od njih stavlja vojni nož pod grlo Izi Ramović koja je tada bila sama u kući. Uz pretnje da će je zaklati, jedan pripadnik „Belih orlova“ joj je rasparao odeću, a zatim ošamario takvom silinom da je ona pala na pod. Za to vreme ostali pripadnici „Belih orlova“ vrše nezakonit pretres kuće i iz vitrine uzimaju porodičnu ušteđevinu u iznosu od 5.000 nemačkih maraka. Nakon što su napustili njenu kuću, Iza Ramović beži kroz šumu, do Mesne zajednice Šula, a zatim autobusom do Pljevalja.

Porodična kuća Osmana Ramovića, sa pomoćnim objektima, zapaljena je 27. aprila 1992. godine. Pored objekata, kompletnog pokućstva i alata, porodica Ramović je, bežeći od terora, iza sebe ostavila 57 ovaca i jagnjadi, dva vola, četiri krave, dvoje teladi, jednog konja, živinu, poljoprivredni alat, dve motorne testere i zaprežna kola. Osman Ramović je vest o paljenju njegove kuće saznao od tadašnjeg predsednika opštine Pljevlja Momčila Bojovića.

Porodica Osmana Ramovića se zbog glasina da za njim tragaju uniformisana lica, u junu 1992. godine iz Pljevalja iselila u Sarajevo. Od tada do danas oni kao podstanari žive u Sarajevu.

FHP poziva državne organe Crne Gore da prihvate preporuku iz Rezolucije Generalne skupštine UN od 16. decembra 2005. godine, da u skladu sa svojim obavezama prema domaćem i međunarodnom pravu obezbede reparacije žrtvama postupanja ili propusta koji se mogu pripisati državi i koji predstavljaju teška kršenja međunarodnog prava ljudskih prava ili ozbiljne povrede međunarodnog humanitarnog prava. Država će na ovaj način pokazati odgovornost i povratiti dostojanstvo žrtvama zločina i članovima njihovih porodica.