26.02.2005.

Jedanaest godina od otmice u Štrpcima

Fond za humanitarno pravo, Inicijativa mladih i Žene u crnom pozivaju vlasti u Srbiji i Crnoj Gori da ispitaju učešće državnih organa u otmici i likvidaciji 19 putnika iz voza u stanici Štrpci. U petak, 27. februara navršava se 11 godina od ovog zločina, a do sada je licu pravde priveden samo jedan počinilac, Nebojša Ranisavljević.

Iz voza br. 671, koji je saobraćao na relaciji Beograd – Bar u stanici Štrpci 27. februara 1993. godine, grupa vojnika koju je predvodio Milan Lukić je otela 19 putnika. Oteti putnici su potom odvezeni u selo Prelovo kod Višegrada, gde su u fiskulturnoj sali osnovne škole postrojeni uza zid, pretresani i prebijani. Nakon toga su vezani žicom, ponovo ubačeni u kamion i odveženi u jedno selo u pravcu Višegrada. U garaži jedne od spaljenih kuća, u neposrednoj blizini obale Drine, Milan Lukić i Boban Inđić su likvidirali putnike otete iz voza.

Nebojša Ranisavljević je presudom Višeg suda u Bijelom Polju 9. septembra 2002. godine osuđen na 15 godina zatvora. Ostali počinioci ovog zločina nisu privedeni licu pravde, iako je tokom suđenja postalo jasno da su pored Nebojše Ranisavljevića u grupi otmičara bili Milan Lukić, Boban Inđić, Ranko Drekalo i izvesni Rom, Goran. Milan Lukić je inače 29. septembra 2003. godine osuđen na kaznu zatvora od 20 godina zbog otmice i ubistva 16 građana SRJ bošnjačke nacionalnosti iz autobusa u mestu Mioče na granici Srbije i BiH (slučaj Sjeverin). Tužilaštvo Haškog tribunala je podiglo optužnicu protiv Lukića za zločine počinjene u Višegradu i okolini tokom 1992. godine.

Sa druge strane i odgovornost političkog i vojnog vrha Srbije i Crne Gore je ostala neispitana, iako se na osnovu sudske dokumentacije jasno vidi da su najviši državni organi Jugoslavije i Srbije 30 dana pre otmice znali za sve detalje predviđene akcije. Na ovo upućuje i dokumentacija koja je tokom suđenja dostavljena od strane ŽTP Beograd.

Država bi trebalo da porodicama žrtava naknadi štetu zbog pretrpljenog duševnog bola, u skladu sa relevantnim odredbama Zakona o obligacionim odnosima. Ova mogućnost proizilazi iz presude Nebojši Ranisavljeviću, kojom su porodice žrtava upućene na parnicu za ostvarivanje imovinsko – pravnog zahteva. Do sada je održan samo jedan takav postupak. Naime, građansko veće Osnovnog suda u Prijepolju je postupajući po tužbi Ifete Topuzović, čiji je suprug Džafer žrtva ovog zločina donelo presudu o naknadi nematerijalne štete u iznosu od milion dinara ili 16. 300 eura, što je dvostruko manja suma od tražene.

Predstavnici crnogorskih vlasti su prošle godine najavili formiranje parlamentarne komisije čiji bi osnovni zadatak bio sprovođenje istrage o učešću državnih vlasti u ovom zločinu, međutim ova komisija do danas nije formirana. Skupština Crne Gore je ranije, 1996. godine formirala Komisiju za prikupljanje informacija o ovom zločinu koja je došla do određenih dokumenata, ali se nije bavila odgovornošću nosilaca državnih vlasti za ovaj zločin. U Srbiji ovakva komisija nije formirana, niti su se pravosudni organi bavili ovim slučajem.

Zbog svega navedenog, Fond za humanitarno pravo, Inicijativa mladih i Žene u crnom očekuju da vlasti u Srbiji i Crnoj Gori ispitaju odgovornost prethodne vlasti za ovaj zločin i time učine jasan korak u vraćanju dostojanstva žrtvama.

Oteti su:

1) Esad Kapetanović, 19 godina, zaposlen u preduzeću “Rad”, Beograd.

2) Ilijaz Ličina, 43 godine, zaposlen u preduzeću “Ratko Mitrović”, Beograd

3) Fehim Bakija, 43 godine, zaposlen u preduzeću “Planum”, Beograd

4) Šećo Softić, 48 godina, zaposlen u ŽTP, Beograd

5) Rifet Husović, 26 godina, zaposlen u Bijelom Polju

6) Sead Đečević, 16 godina, učenik iz Bara

7) Ismet Babačić, 30 godina, zaposlen u preduzeću “Wall Street”, Podgorica

8.) Hail Zupčević, 49 godina, izbeglica iz Trebinja

9) Adem Alomerović, 59 godina, zaposlen u “Raketi”, Prijepolje

10) Rasim Ćorić, 40 godina, zaposlen u “Limci”, Prijepolje

11) Fikret Memetović, 40 godina, zaposlen u ŽTP Beograd