Optuženi za ratne zločine u policijskoj uniformi

Fond za humanitarno pravo (FHP) zahteva od komandanta Žandarmerije Milenka Božovića i direktora policije Milorada Veljovića da iskoriste zakonske mogućnosti i do okončanja postupka sa dužnosti udalje starešinu Žandarmerije Vladana Krstovića, optuženog za ratni zločin nad kosovskim Albancima, počinjen u Ljubeniću 1. aprila 1999. godine.

Tužilaštvo za ratne zločine (TRZ) je 22. novembra 2013. godine podiglo optužnicu protiv pripadnika Žandarmerije Vladana Krstovića (zvanog Džudža) za ratni zločin protiv civilnog stanovništva. Optužnicom mu je stavljeno na teret da je zajedno sa drugim pripadnicima 177. vojno-teritorijalnog odreda (177. VTO) u selu Ljubenić (opština Peć) 1. aprila 1999. godine počinio ubistvo najmanje 46 albanskih civila. Optužnica TRZ tereti Krstovića i za prinudno raseljavanje žena, dece i staraca u Albaniju, paljenje porodičnih kuća i zastrašivanje civila.

Protiv Krstovića je ranije vođen postupak za pokušaj ubistva, ali je oslobođen drugostepenom presudom u maju ove godine.

FHP upozorava da će zadržavanje Krstovića u policijskoj službi, uprkos optužbama za ratne zločine, negativno uticati na odluku žrtava i svedoka da učestvuju u ovom sudskom postupku. Optuženi za ratne zločine koji na glavni pretres dolazi sa dužnosti u Ministarstvu unutrašnjih poslova Republike Srbije (MUP RS) direktno podriva napore institucija koje učestvuju u procesu utvrđivanja odgovornosti za ratne zločine.

FHP ističe i da MUP RS ima posebnu odgovornost i obavezu očuvanja integriteta sudskih postupaka za ratne zločine, s obzirom da je MUP RS, uključujući i njegove visoke zvaničnike, imao ključnu ulogu u činjenju i prikrivanju zločina nad albanskim civilima na Kosovu 1998. i 1999. godine.

Mera privremenog udaljavanja iz službe predviđena je Zakonom o policiji (član 165, stav 3): „Zaposleni u Ministarstvu može biti privremeno udaljen s rada, na obrazloženi predlog rukovodioca, kada je protiv njega doneto pravnosnažno rešenje o sprovođenju istrage za krivično delo za koje se goni po službenoj dužnosti, ili pokrenut disciplinski postupak zbog teške povrede službene dužnosti i ukoliko bi njegovo prisustvo na radu štetilo interesima službe.“

FHP apeluje na ministra unutrašnjih poslova Ivicu Dačića da uspostavi stalnu i sveobuhvatnu proceduru provera pripadnika MUP-a koja će uključivati, pored najavljenih bezbednosnih i psihofizičkih, i proveru ratne prošlosti, odnosno odgovornosti za činjenje ili prikrivanje zločina kao i propuste da spreče kršenja ljudskih prava tokom oružanih sukoba na prostoru bivše Jugoslavije.

U oktobru 2013. godine, FHP je objavio dosije o delovanju 125. motorizovane brigade, u kojem je opisano učešće pripadnika 177. VTO u zločinu u Ljubeniću, kao i u zločinima počinjenim u Ćuški, Pavljanu i Zahaću.

U novembru, FHP je zahtevao od načelnika Generalštaba Vojske Srbije Ljubiše Dikovića da iz vojne službe privremeno udalji oficira i podoficira Vojske Srbije Pavla Gavrilovića i Rajka Kozlinu, optužene za zločin nad civilima u selu Trnje u martu 1999. godine.