Predstavljen Dosije „125. motorizovana brigada Vojske Jugoslavije“

U petak, 11. oktobra 2013. godine, Fond za humanitarno pravo (FHP) je predstavio Dosije „125. motorizovana brigada Vojske Jugoslavije“. U ovom Dosijeu opisano je 10 zločina u kojima su učestvovali pripadnici 125. motorizovane brigade VJ pod komandom Dragana Živanovića i njoj potčinjenih jedinica u kojima je ubijen 301 civil, od toga sedam žena i 19 dece.

Sandra Orlović, izvršna direktorka FHP, ukazala je na potrebu da se procesuiranje ratnih zločina zbog proteka vremena intenzivira i da ono bude  sveobuhvatnije i energičnije nego što je to bio slučaj do sada. Za zločine opisane u Dosijeu niko do danas nije odgovarao. „Počinioci ovih zločina su i dalje na slobodi, na slobodi su i oni koji su povlačili obarač ali i njihovi naredbodavci, kao i oni koji su zločine tolerisali i prećutkivali, a mnogi od njih su danas u institucijama Republike Srbije i uživaju veliki ugled,“ istakla je Orlović. Ovakav način predstavljanja zločina stavlja u prvi plan dokumenta vlade, policije i vojske, koja su postala svima dostupna zahvaljujući radu tribunala u Hagu, na osnovu kojih se može lako utvrditi delovanje jedinica vojske i policije tokom rata. Milica Kostić, pravna analitičarka FHP-a koja je vodila tim na izradi Dosijea, predstavila je sadržaj Dosijea. Ona se posebno osvrnula na zločine u selu Dubovac/Duboc iz septembra 1998. godine, kada je ubijeno 14 civila, i selu Kraljane/Kralan iz aprila 1999. godine, kada je ubijeno 78 albanskih civila, za šta je FHP podneo krivičnu prijavu Tužilaštvu za ratne zločine. „Prvo je išao artiljerijski napad, zatim upad u selo, isterivanje meštana iz kuća, odvajanje žena i dece koji su proterivani u Albaniju, a zadržani muškarci su streljani – njihova tela su ili spaljena ili poslata na skrivene lokacije,“ objasnila je Kostić standardni obrazac koje su srpske snage koristile prilikom napada na sela. Razlog za analiziranje dejstava 125. motorizovane brigade jeste što je u njenoj zoni odgovornosti, koja je obuhvatala opštine severozapadnog Kosova, ubijeno 1813 albanskih civila, od čega 327 žena i 236 dece. Nemanja Stjepanović, novinar agencije Sense sa sedištem u Hagu, koja izveštava sa svih suđenja koja se odvijaju pred ovim sudom, podestio je prisutne da je Haški tribunal u dve presude (protiv Milutinovića i dr. i Đorđevića) zaključio da zločini na Kosovu nisu bili izolovani incidenti već da su počinjeni u sklopu jedne šire kampanje koju je vodio politički i vojni vrh SR Jugoslavije. Udruženi zločinački poduhvat, sa ciljem da se albansko stanovništvo protera sa teritorije Kosova, je dokazan na osnovu velikog broja žrtava i rasprostranjenosti zločina koji su se odvijali po istom obrascu, uz oduzimanje dokumenata i razoružavanje albanskog i naoružavanje srpskog stanovništva. Video linkom se iz kancelarija FHP Kosovo iz Prištine prisutnima obratio i Maliq Kryeziu, svedok zločina u Kraljanu/Kralan, koji je svedočio o tome šta se 4. aprila 1999. godine desilo u Kraljanu/Kralan, kada je ubijeno 78 muškaraca, među kojima i njegov sin Mentor, čije posmrtne ostatke ni 14 godina nakon zločina nije pronašao. Predstavljanju Dosijea prisustvovali su mediji, predstavnici institucija, organizacija za ljudska prava, univerzitetski profesori, studenti itd. Dosije možete preuzeti ovde.