Baza podataka o ratnim zločinima i povredama ljudskih prava u prošlosti

Temelj programa FHP-a je Baza podataka o ratnim zločinima i povredama ljudskih prava u prošlosti (Baza podataka) koja omogućuje da se podaci i dokumentacija o ratnim zločinima, drugim teškim kršenjima ljudskih prava profesionalno organizuje, lako pretražuje i trajno čuva.

Sadržaj

U Bazu podataka je od njenog uspotavljanja krajem 2004. godine do 1.01.2012. godine uneto preko 40.000 dokumenata. Preko 16.000 dokumenata nastalo je dokumentovanjem ratnih zločina i drugih kršenja ljudskih prava na teritoriji bivše Jugoslavije tokom devedesetih koje je FHP sprovodio od svog osnivanja. Među njima su najdragocenije izjave svedoka – očevidaca ratnih zločina i povreda ljudskih prava, i/ili članova porodica žrtava i stradalih ili nestalih pripadnika oružanih snaga. Do danas, FHP je  prikupio preko 11.400 izjava svedoka. Najveći broj izjava odnosi se na ratne zločine i povrede ljudskih prava na Kosovu (9.930), zatim na ratne zločine i povrede ljudskih prava u BiH – preko 451 izjava, na na ratne zločine i povrede ljudskih prava u Hrvatskoj- više od 470, kršenja ljudskih prava u Srbiji – preko 500. U Bazi podataka FHP-a pohranjeno je i preko 70 izjava koje se odnose na kršenja ljudskih prava u Sloveniji, Crnoj Gori, Makedoniji i Albaniji.

U Bazi podataka čuvaju se i fotografije žrtava, masovnih grobnica, mesta pogubljenja, memorijala, spomenika i nadgrobnih spomenika. U Bazu podataka se unose i analiziraju dokazni predmeti izvedeni na suđenjima pred MKSJ. Do sada je u Bazu podataka uneto preko 6.133 takvih dokumenata. Pored toga, FHP u svojoj Bazi podataka pohranjuje i sudsku dokumentaciju sa suđenja za ratne zločine u regionu, kao i dokumentaciju iz svih ranijih postupaka u kojima su advokati FHP zastupali žrtve. Takođe, Baza podataka sadrži izveštaje međunarodnih i domaćih vladinih i nevladinih organizacija, strane i domaće institucije i ustanova, medijsku arhivu i mnoge druge dokumente.

Podaci o žrtvama, borcima i počiniocima

Analizom dokumentacije u Bazi podataka FHP, kreirani su dosijei 25.659 žrtava ratnih zločina i drugih povreda ljudskih prava i pripadnika vojnih i policijskih snaga te dobrovoljačkih jedinica sa prostora cele Jugoslavije koji su život izgubili u borbi. Dosijei sadrže lične i porodične  podatke, podatke o datumu i mestu stradanja ili nestanka, sahrani, počiniocima itd. Svaki pojedinačni dosije je povezan sa svim dokumentima – izvorima koji sadrže podatke o toj osobi.

Najmnogobrojniji su dosijei ubijenih, nestalih ili stradalih na Kosovu u periodu 1998-2000. godine (preko 13.000); državljani Srbije i Crne Gore ubijeni, nestali ili stradali u ratovima u Sloveniji, Hrvatskoj i BiH (oko 2000). Baza podataka sadrži i dosijee nekoliko hiljada državljana BiH i Hrvatske ubijenih, nestalih ili stradalih u ratovima od 1991-1995 i preko 8.000 dosijea žrtava ostalih povreda međunarodnog humanitarnog prava: prisilnog premeštanja, deportacije, nezakonitog pritvora, torture i dr. Takođe, u Bazi podataka je kreirano i preko 1.500 dosijea mogućih počinilaca ratnih zločina i drugih povreda ljudskih prava.

Kosovska knjiga pamćenja

FHP istražuje počinjene ratne zločine i povrede ljudskih prava na Kosovu. 

Kosovska knjiga pamćenja predstavlja poimenični popis svih žrtava [u periodu od 1.1.1998. do 31.12.2000.]  zajedno sa utvrđenim okolnostima njihovog stradanja. Realizacija popisa sprečiće političke zloupotrebe i manipulacije brojem žrtava, odlučujuće će pomoći da se društvo suoči sa činjenicama o stradanjima u ovom sukobu, i pomoći će da se u javnosti izgradi kultura sećanja.

Prema procenama nekoliko nezavisnih izvora, tokom oružanih sukoba na Kosovu ubijeno je između 8.000 i 10.000 Albanaca. Broj stradalih Srba, Roma, Bošnjaka i žrtava ostalih nacionalnosti, prema procenama kreće se između 2.000-2.500. Prema podacima Međunarodnog komiteta crvenog krsta (MKCK) od 22. maja 2009. godine još 1.906 lica [pripadnika svih etničkih zajednica] se i dalje vodi kao nestalo.

Istraživanja na Kosovu i u Srbiji provode timovi od po dva istraživača. Oni prikupljaju podatke prvenstveno uzimanjem izjava od svedoka, članova porodica i drugih osoba koje imaju saznanja o stradanju i nestancima žrtava. Pored izjava, istraživači prikupljaju i relevantnu dokumentaciju, kao i fotografije [žrtava, spomenika i dr]. Dokumentaciju analizira pet analitičara, koji na osnovu dobijenih podataka sačinjavaju nove ili dopunjavaju već sastavljene zapise o žrtvama. Zapisi se u nacrtu organizuju najpre hronološki, zatim prema mestu stradanja, i na posletku prema izvorima podataka.

Od 1.9.2007. godine, kada su analitičari počeli da pišu kratke zapise, pa do 31.8.2009. godine, napisano je ukupno 4.874 zapisa koji opisuju sudbinu 8.752 žrtve stradanja, otmica i nestanaka, što predstavlja 63,46% ukupnog broja žrtava evidentiranih u bazi podataka [13.790]. U 951 zapisu opisana je sudbina 3.562 žrtve koje su stradale u masovnim zločinima.

Do sada je opisana sudbina: 7.636 Albanca, 845 Srba, 109 Roma, 64 Bošnjaka, 34 Crnogorca, 22 Aškalije, šest Goranaca, 13 Egipćana, šest Turaka, dva Rusa, jednog Hrvata, dva Mađara, jednog Makedonca, jednog Bugarina, jednog Rusina, dva Slovenca, jednog Jugoslovena, i šest žrtava čija se nacionalnost nije mogla utvrditi.

Prezentacije popisa ubijenih, nestalih i stradalih

Na sledećim linkovima možete pogledati vesti i fotografije sa prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih, kao i preuzeti kompletne prezentacije sa podacima u PDF formatu.

• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u Beogradu
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u Suvoj Reci/Suharrekë
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u Orahovcu/Rahovec
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u Đakovici/Gjakovë
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u Lipljanu/Lipjan
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u Glogovcu/Gllogoc 
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u Meji/Mejë
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih Srba, Roma, Bošnjaka, Crnogoraca i drugih nealbanaca na Kosovu
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u Obiliću/Obiliq
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u Kosovu Polju/Fushë Kosovë
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u selu Izbica/Izbicë
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u opštini Srbica/Skenderaj
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u opštini Prizren/Prizren.
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u opštini Peć/Pejë.
•  
• Prezentacija popisa ubijenih, nestalih i stradalih u opštini Mitrovica/Mitrovicë.

Ljudski gubici Srbije i Crne Gore u ratovima u Sloveniji, Hrvatskoj i BiH

U periodu od 1. januara 2009. godine, kada je FHP počeo sa dokumentovanjem stradanja i nestanka državljana Srbije i Crne Gore u ratovima u Sloveniji, Hrvatskoj i BiH, zaključno sa 31. avgustom 2012. godine, istraživači FHP su intervjuisali 716 svedoka i članova porodica i analizirali 7.041 dokument o žrtvama, ratnim zločinima i vojnim operacijama. Na osnovu analize uzetih izjava i prikupljenih dokumenata, istraživači FHP su evidentirali, imenom i prezimenom, 1.930 stradalih i nestalih državljana Srbije i Crne Gore.

Ovde možete pogledati listu ubijenih, nestalih i stradalih 1991 – 1995

Prezentacije preliminarnih rezultata Popisa ljudskih gubitaka Srbije i Crne Gore

Molimo vas da nas kontaktirate ukoliko imate više informacija o žrtvama koje se nalaze ili se uopšte ne nalaze na ovim listama.

Koalicija za rekom

Kosovska knjiga pamćenja

U toku petogodišnjeg istraživanja o stradalim i nestalim u oružanim sukobima na Kosovu od 1. januara 1998. godine do 20. juna 1999. godine, i neposredno nakon rata, od dolaska međunarodnih snaga do kraja 2000. godine, zaključno sa 28.februarom 2013. godine, istraživači FHP i FHP Kosovo su uzeli 9.852 izjave svedoka, članova porodica i osoba koje imaju saznanje o konkretnim žrtvama i ratnim zločinima – 7.786 izjava su dali albanski svedoci i članovi porodica albanskih žrtava; 1.613 izjava su dali srpski svedoci i članovi porodica srpskih žrtava a 453 izjave su dale osobe koje nisu albanske niti srpske nacionalnosti. Baza podataka, u koju se unose prikupljena dokumenta, sadrži 5.541 fotografija žrtava, 6.936 drugih dokumenata i 2.426 dokaznih predmeta iz arhive Haškog tribunala. Na osnovu analize izjava svedoka i dokumenata iz drugih izvora, istraživači FHP i FHP Kosovo su evidentirali 13.526 stradalih i nestalih u periodu od 1. januara 1998. do kraja 2000. godine.

FHP i FHP Kosovo su 11. septembra 2011. godine objavili prvi tom Kosovske knjige pamćenja, koja sadrži imena 2.046 osobe koje su izgubile život u oružanim sukobima na Kosovu, 1998. godine. Imena stradalih su praćena narativom o okolnostima stradanja/nestanka svake osobe pojedinačno.

    Više o projektu možete saznati na web adresi www.kosovskaknjigapamcenja.org

• Ovde možete pogledati listu žrtava

Molimo vas da nas kontaktirate ukoliko imate više informacija o žrtvama koje se nalaze ili se uopšte ne nalaze na ovim listama.

Kontakt

View FHP in a larger map

Fond za humanitarno pravo

Dečanska 12
11000 Beograd
Srbija

Telefoni:

+381-11-3349-600
+381-11-3349-766
+381-11-3349-856

Fax:

+381-11-3232-460

Mobilni:

+381-63-210-536
+381-63-395-851
+381-63-164-5307

e-mail: office@hlc-rdc.org

Donatori

USAID

Linkovi

 

Documenta

Istraživačko dokumentacioni centar – Sarajevo

Centar za mir, nenasilje i ljudska prava

International Center for Transitional Justice

Gej Strejt Alijansa (GSA)

Komitet pravnika za ljudska prava (YUCOM)

Žene u crnom

Center for Civic Cooperation – Livno

Center for Civic Education – Montenegro

Committee for Civic Initiatives – Nis

Community Building Mitrovica – CBM

Forum of Citizens of Tuzla

Human Rights Action

Izvor – Prijedor

NGO Fractal

NGO Integra

Partners Kosova

Sandžak Committee for Human Rights

Youth Initiative for Human Rights – BiH

Youth Initiative for Human Rights – Kosovo

Youth Initiative for Human Rights – Serbia

 

O nama

Fond za humanitarno pravo (FHP) je nevladina organizacija koju je 1992. godine osnovala Nataša Kandić sa ciljem dokumentovanja kršenja ljudskih prava koja su masovno činjena širom bivše Jugoslavije, tokom oružanih sukoba u Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i kasnije na Kosovu.

U okviru FHP, program tranzicione pravde se spovodi kroz sledeće aktivnosti:

* Istraživanje, dokumentovanje i pamćenje

* Pravda i reforma institucija

* Javno informisanje i Outreach

Misija:
Fond za humanitarno pravo (FHP) pomaže post-konfliktnim društvima u bivšoj Jugoslaviji u ponovnom uspostavljanju vladavine prava i suočavanja sa nasleđem masovnih kršenja ljudskih prava, radi sprečavanja njihovog ponavljanja, kao i radi obezbeđivanja odgovornosti i izvršenja pravde.

Pogledajte na Blip.tv

Osnivač

Gđa. Nataša Kandić, osnivač i izvršna direktorka FHP-a, je dobitnica preko 20 međunarodnih, regionalnih i nacionalnih priznanja za ljudska prava. 2000. godine je dobila Martin Ennals Award, prestižno priznanje za borce za ljudska prava. Nataša Kandić je, takođe, u Time magazine, proglašena jednim od 36 evropskih heroja 2003. 2004. je Fondacija za ljude u NEED je dodelilo priznanje Nataši Kandić i FHP-u i njihovu nagradu Homo homini je uručio Vaclav Havel. 2005. godine je proglašena počasnom građankom Sarajeva i magazine Slobodna Bosna je proglasio ličnošću godine u Bosni i Hercegovini. U septembru 2006, Time magazine je proglasio Natašu Kandić jednim od heroja u proteklih 60 godina. U martu 2997, Nataša je postala član Međunarodnog savetodavnog veća Međunarodnog žurnala tranzicione pravde (Oxford University Journals), a u avgustu 2008, je povana da se pridruži Savetodavnom veću Weiser Centra za demokratije u razvoju Univerziteta u Mičigenu.

Dokumentovanje i pamćenje

Vizija

U regionu podložnom političkim manipulacijama zbivanjima u prošlosti, dokumentacija koju uz velike napore sakuplja FHP, zasnovana na izjavama i ispovestima svedoka i žrtava, usmenoj istoriji, primarnim dokumentima, sudskoj dokumentaciji i ostalim relevantnim i pouzdanim materijalima o ratnim zločinima, značajno doprinosi formiranju istorijskog pamćenja o oružanim sukobima u bivšoj Jugoslaviji. Istraživanje i zaštita dokumenata o ratnim zločinima i povredama ljudskih prava počinjenim tokom oružanih sukoba na teritoriji bivše Jugoslavije jeste prvi značajan korak u pravcu onemogućavanja političkog revizionizma.

Aktivnosti

Programska jedinica Dokumentovanje i pamćenje uključuje istragu, sakupljanje, formiranje i zaštitu dokumentacije o počinjenim ratnim zločinima. Okosnica ove programske jedinice ali i organizacije u celini je Baza podataka o ratnim zločinima. Istragu o ratnim zločinima FHP obavlja uzimanjem izjava od svedoka i žrtava, intervjuisanjem žrtava i svedoka primenom metoda usmene istorije, kao i prikupljanjem dokumenata od MKTJ i sa suđenja za ratne zločine pred nacionalnim sudovima.

Dosadašnji rezultati

7,000 svedoka je dalo izjave FHP
33,000 strana transkripata suđenja pred MKTJ, na B/H/S jezicima, uključujući kompletno suđenje Slobodanu Miloševiću
7,000 registrovanih žrtava – ubijeni i nestali u oružanim sukobima na Kosovu i neposredno posle sukoba
35,000 dokaza i propratnih dokumenata u elektronskoj formi preneto je iz MKTJ u FHP
3,500 dana suđenja pred MKTJ sačuvanih na DVD
6,000 arhiviranih dokumenata
1,500 arhiviranih fotografija
5,512 unosa u bazu podataka

Dodatne izvore predstavljaju medijski arhivi, međunarodne organizacije poput Međunarodne komisije za nestala lica, kao i razne domaće i međunarodne nevladine organizacije za zaštitu ljudskih prava. Rezultat sistematske istrage koju sprovodi FHP biće formiranje sveobuhvatnog zapisa o ubijenim i nestalim državljanima Srbije i Crne Gore u oružanim sukobima u Hrvatskoj, BiH i na Kosovu. FHP ove informacije deli sa svojm regionalnim partnerima – Istraživačko-dokumentacionim centrom iz BiH i centrom Documenta iz Hrvatske – koje rade na formiranju evidencije ubijenih i nestalih građana u njihovim državama i razvijanju kompatibilnih baza podataka. Ovakve baze podataka pružaju mogućnost dobijanja detaljnih izveštaja koji povezuju počinioce, žrtve, mesta na kojima se zločin dogodio i kategorije povreda međunarodnog humanitarnog prava.

FHP arhivira dokumenta koje je sam proizveo, kopije dokumenata dobijenih od MKTJ i domaćih sudova, kao i dokumenta iz drugih izvora. To su izjave svedoka, usmene istorije, fotografije, izveštaji o kršenju ljudskih prava, izveštaji forenzičara o ekshumacijama, video, DVD i audio zapisi.

FHP je jedina organizacija koja pravi transkripte sa suđenja pred MKTJ na B/H/S jezicima. Do sada su sačinjeni transkripti sa suđenja Slobodanu Miloševiću i Mitru Vasiljeviću.

Budućnost

Istraživačka aktivnost: FHP će organizovati istragu o ratnim zločinima po ugledu na kampanju ‘’Lovci na naciste’’, koju više decenija vodi Simon Wiesenthal centar. Istražitelji FHP će biti fokusiarni na otkrivanje osoba za koje ima ozbiljnih indicija da su počinili ili naredili ratni zločin. Na svom portalu na Inetrnetu objavljivaće iskaze svedoka, izrečene u suđenjima pred MKTJ i domaćim sudovima, kao i svedočenja data FHP-u, koji doprinose identitifikaciji i lociranju osumnjičenih osoba.

Zaštita dokumentacije: FHP će digitalizovati svoju video arhivu i štampanu dokumentaciju. Planira da 600 video kaseta prebaci u DVD format i skenira preko 30.000 strana štampane dokumentacije.

Razvoj Baze podataka o ratnim zločinima: FHP želi da proširi postojeću bazu podataka o ratnim zločinima uključivanjem oko 20,000 podataka o ubijenim i nestalim građanima Srbije, Crne Gore i Kosova tokom oružanih sukoba na teritoriji bivše Jugoslavije, kao i stotine hiljada dokumenata MKTJ. U bazi će se nalaziti i podaci koje poseduje i prikupi FHP u svojim istragama, kao i dokumenta koja dobije od državnih agencija, međunarodnih i domaćih organizacija za ljudska prava, Arhiva Otvorenog društva [OSA] i drugih izvora.