Na kraju izvršnog mandata EULEX-a: doprinos neosporan, očekivanja nisu ispunjena

Evropska misija za vladavinu prava (EULEX) je 14. juna 2018. godine zvanično okončala dotadašnji mandat i nema više kompetencije i izvršnu vlast u pravosudnom sistemu Kosova, koje je uživala gotovo deset godina. EULEX je bio najveća i najskuplja civilna misija ove vrste koju je Evropska unija (EU) uspostavila u nekoj zemlji. Prema odluci Saveta EU od 8. juna 2018. godine, EULEX će i dalje, do 2020. godine, ostati na Kosovu, ali će imati novi mandat koji će se sastojati od nadgledanja i savetovanja pravosuđa, Korektivne službe, kao i od podrške Specijalnom sudu i implementaciji sporazuma koji se postižu u dijalogu o normalizaciji odnosa između Kosova i Srbije.

Većina ratnih zločinaca se vratila u Prijedor

Prijedor je ušao u rat iz velike ekonomske krize, što je dovelo do eksplozije sadizma i nečovečnog postupanja, istakao je Edin Ramulić iz Fondacije za izgradnju kulture sjećanja, u prostorijama Fonda za humanitarno pravo (FHP), gde je prošle sedmice prikazan dokumentarni film „Prijedor“.

Potom je održan i razgovor sa Edinom, ali i Nikolom Kuridžom, aktivistom Centra za mlade KVART iz Prijedora. Povod je bila još jedna godišnjica Dana bijelih traka, koji se obeležava svakog 31. maja.

‘U ratu sam izgubila muža i dom, ali se osjećam kao heroina’

„Važno je da oni koji su počini ratne zločine budu kažnjeni, bez obzira na to sa koje su strane. Ako ne budemo ćutali, ako otkrijemo zločine i masovne grobnice, imamo šanse za pomirenje“, rekla je na javom času Fonda za humanitarno pravo u Beogradu Suvada Selimović iz Zvornika, koja je tokom rata u Bosni i Hercegovini (BiH) izgubila 20 članova svoje porodice.

Ova žena imala je 27 godina i troje dece kada ju je rat, kao i veliki broj muslimana sa područja opštine Zvornik, naterao da napusti dom i pređe izbeglički put od Hrvatske, preko Slovenije pa nazad do rodnog Zvornika, gde i danas živi i radi sa ženama koje su prošle slična traumatična iskustva.

Kandić: Vučić sam sebe demantuje jezikom nekadašnjeg Vučića

Ekstremizam i nacionalizam su nam se u jačoj formi vratili. U svim zemljama nekadašnje SFRJ.

Ja se osećam manje izgubljenom kada čujem oštre reakcije istoričara Hrvoja Klasića na zvanične pokušaje nametanja nove istine o Jasenovcu, kada ponovo pročitam snažnu analizu mitologizacije Domovinskog rata u knjigama Dejana Jovića, ili zbog vraćanja nagrade Hrvatskog novinarskog društva nakon što je nagradu dobila novinarka koja je, po sudu ranijih dobitnika nagrada i dela javnosti, neprofesionalno izveštavala o suđenju Slobodanu Praljku i ostalima iz grupe „šestorka bosanskohercegovačkih Hrvata“. U Srbiji nema reakcija, analiza, naučnih stavova i mišljenja koji ohrabruju. Intelektualci ćute. Niko se nije usudio da otvori pitanje zašto je NATO bombardovao, i ko je odgovoran što je Srbija bombardovana? Svakog 24. marta slušamo Milovana Drecuna i vojskovođe, generale, kako slave mladiće koji su poginuli na Košarama, a niko da se usudi da pita ko je slao u nepovrat dečake od 18 i 19 godina. Javna prisutnost ekstremističkih grupa, posebno treniranih da spreče svaki kulturni ili komemorativni događaj u vezi sa drugim žrtvama, postala je naša svakodnevica. Šešelj je i politička i medijska ličnost. Nadala sam se da će ta mala demokratska opozicija napustiti parlament ako Šešelj ostane poslanik posle izrečene pravosnažne presude. Ništa od toga, ističe u razgovoru za Danas Nataša Kandić, osnivačica i nekadašnja izvršna direktorka Fonda za humanitarno pravo (FHP) i koordinatorka Inicijative za REKOM (Regionalna komisija za utvrđivanje činjenica o ratnim zločinima i drugim teškim povredama ljudskih prava počinjenim na teritoriji nekadašnje SFRJ od 1. januara 1991. do 31. decembra 2001).

Javni čas: Zvornik

U  Zvorniku su u vreme oružanog sukoba u Bosni i Hercegovini počinjeni teški zločini nad bošnjačkim civilima: ubijeno je više od hiljadu ljudi, veliki broj bio je zatočen u nekom od devet mesta zatočenja na teritoriji opštine i podvrgnut svirepim i nečovečnim postupcima, mnogi su teško ranjeni, a veliki broj žitelja bio je prognan iz svojih domova.

Krivica za zločine počinjene na teritoriji opštine Zvornik utvrđena je u pravosnažnim presudama Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju Momčilu Krajišniku, Biljani Plavišić, Mići Stanišiću i Stojanu Župljaninu, zatim u prvostepenim presudama Ratku Mladiću i Radovanu Karadžiću, a dokazi o ovim zločinima izvode se i u ponovljenom postupku protiv Franka Simatovića i Jovice Stanišića koji se vodi pred Mehanizmom za međunarodne krivične sudove.

Poziv: prikazivanje filma i razgovor o ratnom i posleratnom Prijedoru

Dana 31. maja 1992. godine srpske vlasti u Prijedoru naredile su stanovnicima nesrpske nacionalnosti da svoje kuće obeleže belom tkaninom, i da pri izlasku iz kuće oko ruke stave belu traku. Ovo je bio početak kampanje progona protiv ne-Srba, koji su počinjeni, između ostalog, ubistvom, mučenjem, fizičkim nasiljem, silovanjem, seksualnim zlostavljanjem, konstantnim ponižavanjem i degradiranjem, uništavanjem verskih objekata i masovnim deportacijama. Prema Bosanskoj knjizi mrtvih, tokom rata u Bosni i Hercegovini ubijeno je 4.868 Prijedorčana, od čega je 3.819 civila. Među žrtvama je 3.515 Bošnjaka, 186 Hrvata, 78 Srba i 40 civila drugih nacionalnosti.

Svakog 31. maja se u Prijedoru, kao i širom Bosne i Hercegovine, Zapadnog Balkana i Evrope, obeležava Dan bijelih traka. Ovaj dan posvećen je žrtvama progona, koje su za jedan broj sugrađana i predstavnika vlasti nevidljive, i čija se potreba za dostojanstvenim sećanjem na njihovo stradanje uporno ignoriše.

Stjepanović: Vlast ćuti jer je bila Šešeljev saučesnik

Nemanja Stjepanović iz Fonda za humanitarno pravo (FHP) izjavio je da je u Srbiji prisutan “muk vlasti” na presudu lideru radikala za ratne zločine, jer je “aktuelna vlast bila saučesnik i saborac Vojislavu Šešelju u tim zločinima”.

Prenosimo izvestaj FHP Kosovo: Bivši srpski policajac oslobođen optužbi za ratne zločine po jednoj od optužnica

Međunarodno pretresno veće Osnovnog suda u Mitrovici/Mitrovicë, kojim je predsedavao sudija Dariusz Sielicki¹, nakon glavnog pretresa u predmetu Tužilac protiv Zorana Vukotića (Vukotić II) pokrenutog po optužnici Kancelarije Specijalnog tužilaštva Kosova od 16. maja 2017. godine (09/2014), oslobodilo je optuženog Vukotića optužbi za ratni zločin protiv civilnog stanovništva² po trima tačkama optužnice, odbacujući optužnicu po kojoj je ovaj bivši rezervista srpske policije ubio četvoricu kosovskih Albanaca, kao i zlostavljao i opljačkao druge albanske civile.

Boško i Admira, 25 godina života, 25 godina smrti

Prije tačno davdesetpet godina, mladi par iz Sarajeva, Admira Ismić i Boško Brkić, ubijeni su u pokušaju da napuste opkoljeni grad. Snajperski hici zaustavili su ih u koraku i prekinuli san o slobodi i ljubavi, jer, valjalo je njima preko rijeke…

Most Vrbanja za njih nije bio veza s drugom obalom. Otišli su direktno u smrt od koje su bježali, ali i u legendu koja je obišla cijeli svijet.

„Davno je to bilo, u zemlji koje nema više.

Nešto je prekrilo vrijeme, nešto ljudi zaboraviše

Kolektivna dženaza žrtava iz Zvornika 1. juna: Spremni posmrtni ostaci jedne osobe